छान्दोग्योपनिषत् | Chhandogyopanishat | अज्ञात – Unknown
रामचंद्रजींच्या “छान्दोग्योपनिषत्” हे पुस्तक वाचून मला खूप आनंद झाला. त्यांच्या सोप्या आणि सहज समजण्याजोग्या भाषेत, उपनिषदांतील कठीण संकल्पना सहजपणे समजतात.
छान्दोग्योपनिषत्: अज्ञातचा मार्ग
“छान्दोग्योपनिषत्” हे प्राचीन भारतीय ग्रंथांचे एक महत्त्वपूर्ण काम आहे जे ब्राह्मणांच्या काळात रचले गेले होते. या ग्रंथात अनेक उपनिषदांचा समावेश आहे, ज्यामध्ये ब्रह्मांड, आत्मा आणि मोक्षाबद्दलची ज्ञान प्रदान केली जाते. या ग्रंथातील माहिती आजही त्याचे महत्त्व धरून आहे, कारण ते आपल्याला स्वतःला आणि जगाबद्दलच्या ज्ञानाचा मार्ग दाखवते.
छान्दोग्योपनिषद:
“छान्दोग्योपनिषत्” हे नाव “छान्दोग्या” या शब्दापासून आले आहे. छान्दोग्या हे एक प्राचीन शास्त्रज्ञांचा समुदाय होता जो वेदांचा अभ्यास करत होता. या समुदायाने वेदांमधील ज्ञान संकलित केले आणि त्याचा वापर करून “छान्दोग्योपनिषद” रचला.
ग्रंथाचा विषय:
“छान्दोग्योपनिषद” मध्ये अनेक विषय समाविष्ट आहेत. मुख्य विषय म्हणजे आत्मा, ब्रह्मांड आणि मोक्ष.
- आत्मा: “छान्दोग्योपनिषद” मध्ये आत्म्याचा अर्थ स्पष्ट केलेला आहे. त्यानुसार, आत्मा हा शरीर आणि मन यांपेक्षा भिन्न आहे. आत्मा हा अनंत, अविनाशी आणि ब्रह्म आहे.
- ब्रह्मांड: या ग्रंथात ब्रह्मांडाचा अर्थही स्पष्ट केलेला आहे. त्यानुसार, ब्रह्मांड हे आत्म्याचेच एक रूप आहे. ब्रह्मांड हे आत्म्याच्या सृष्टीचे प्रमाण आहे.
- मोक्ष: “छान्दोग्योपनिषद” मोक्षाचा मार्गही दर्शवते. त्यानुसार, मोक्ष म्हणजे आत्म्याचे ब्रह्मामध्ये विलीन होणे.
महत्व:
“छान्दोग्योपनिषद” हे अनेक कारणांमुळे महत्त्वपूर्ण आहे.
- ज्ञान: या ग्रंथात आत्मा, ब्रह्मांड आणि मोक्षाबद्दलची मूलभूत ज्ञान प्रदान केलेली आहे.
- मार्गदर्शन: “छान्दोग्योपनिषद” आत्मज्ञान प्राप्त करण्याचा मार्ग दर्शवते.
- सामाजिक आणि सांस्कृतिक महत्त्व: “छान्दोग्योपनिषद” प्राचीन भारतीय समाजाची सामाजिक आणि सांस्कृतिक परिस्थिती उलगडते.
काही उदाहरणे:
“छान्दोग्योपनिषद” मध्ये अनेक कहानियां आहेत ज्यातून त्यांचा मुख्य संदेश स्पष्ट होतो.
- श्रुतश्रवस आणि अयश्याचा संवाद: या संवादात श्रुतश्रवस अयश्याला आत्मज्ञान प्राप्त करण्याचा मार्ग दाखवतो.
- श्वेतकेतु आणि उदलकाचा संवाद: या संवादात उदलका श्वेतकेतुला आत्म्याचे स्वरूप स्पष्ट करतो.
- जल आणि अग्नीचा संवाद: या संवादात जल अग्नीला आत्म्याचे ब्रह्मामध्ये विलीन होण्याचे रहस्य सांगतो.
निष्कर्ष:
“छान्दोग्योपनिषद” हे आध्यात्मिक ज्ञानाचे एक महत्त्वपूर्ण स्त्रोत आहे. या ग्रंथातील ज्ञान आपल्याला आत्म्याचे स्वरूप समजून घेण्यास आणि मोक्ष प्राप्त करण्याच्या मार्गावर चालण्यास मदत करू शकते.
संदर्भ:
PDF Download:
आपण “छान्दोग्योपनिषद”चा PDF फॉरमॅटमध्ये निःशुल्क डाउनलोड करू शकता. [लिंक डालें]
नोट:
“छान्दोग्योपनिषद” हे एक जटिल ग्रंथ आहे आणि त्याचे पूर्ण समजून घेण्यासाठी सखोल अभ्यास आवश्यक आहे.
Chhandogyopanishat by Ram Chandra |
|
Title: | Chhandogyopanishat |
Author: | Ram Chandra |
Subjects: | IIIT |
Language: | hin |
Collection: | digitallibraryindia, JaiGyan |
BooK PPI: | 600 |
Added Date: | 2017-01-25 16:55:51 |